Ekspertët paralajmëruan se përdorimi i gjerë i substancave të dëmshme midis adoleshentëve në Evropë ishte një kërcënim serioz për shëndetin publik.
Më shumë se gjysma e adoleshentëve 15-vjeçarë kanë provuar alkool të paktën një herë dhe një në katër ka pirë një cigare, tregojnë të dhënat e reja nga Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH), shkruan burimi Euronews përcjell Gazeta Shneta.
Për më tepër, një në pesë ka pirë një cigare elektronike në 30 ditët e fundit, sipas një sondazhi me afro 280,000 adoleshentë, meshkuj dhe femra në Evropë, Azinë Qendrore dhe Kanada.
Studimi i sjelljes shëndetësore në fëmijët e moshës shkollore (HBSC) administrohet si test në shkolla çdo katër vjet.
“Përdorimi i gjerë i substancave të dëmshme mes fëmijëve në shumë vende në të gjithë Rajonin Evropian – dhe më gjerë – është një kërcënim serioz për shëndetin publik,” tha Dr Hans Kluge, drejtori rajonal i OBSH-së për Evropën, në një deklaratë.
“Duke marrë parasysh që truri vazhdon të zhvillohet edhe në mesin e të 20-ave të një personi, adoleshentët duhet të mbrohen nga efektet e produkteve toksike dhe të rrezikshme”, shtoi ai.
Vendi me përqindjen më të lartë të adoleshentëve që kishin provuar një cigare elektronike të paktën një herë në jetën e tyre ishte Lituania, ku rreth 60 për qind e adoleshentëve të moshës 15 kishin pirë një cigare elektronike.
Pavarësisht rritjes së vapimit, substanca më e përdorur në mesin e adoleshentëve të moshës 11, 13 dhe 15 vjeç ishte alkooli, zbuloi studimi i ri, me 57 për qind të 15-vjeçarëve që e kishin provuar një herë dhe gati 40 për qind thanë se kishin konsumuar disa herë në muajin para anketës.
“Megjithë rëniet në përdorimin e substancave (si konsumimi i alkoolit dhe pirja e duhanit) në vitet e fundit, disa të dhëna sugjerojnë se pandemia [COVID-19] mund të ketë shkaktuar një rritje të re të përdorimit,” thuhet në raport.
Çfarë mund të bëhet për të zbutur rreziqet?
Rritja e taksave për produkte të tilla si duhani, alkooli dhe cigaret elektronike është një nga rekomandimet e autorëve të raportit.
Një masë tjetër e sugjeruar është kufizimi i disponueshmërisë së substancave përmes orëve të reduktuara ose vendndodhjeve të shitjes dhe duke zbatuar kufijtë e moshës për produktet.
Në Evropë, shembujt më konkretë të kësaj lloj politike janë në Finlandë, Suedi dhe Norvegji, të cilat të gjitha kanë një monopol shtetëror mbi pijet alkoolike përtej një përqindje të caktuar.
Thjesht shtyrja e moshës së konsumimit të alkoolit mund të jetë e dobishme pasi studimet treguan se sa më herët të fillojë pirja, aq më e lartë është gjasat e keqpërdorimit të alkoolit në moshë madhore. /Gazeta Shneta/