Mr ph Astrit Haxhijaha, i cili është Specialist i Farmacisë Klinike dhe Phd Candidat vjen në një intervistë për Gazetën Shneta ku flet për parashikimin dhe mbështetjen e përdorimit të barnave përmes Inteligjencës Artificiale.
– A mund të përcaktohet një terapi e saktë me ndihmën e Inteligjencës Artificiale?
Haxhijaha: Shumë shpejt falë përdorimit të Inteligjencës Artificiale brenda një jave mund të përcaktohet nëse një bar p.sh antidepresiv është efikas apo jo për pacientët e prekur nga depresioni i rëndë. Për momentin nuk ka metodë që parashikon përcaktimin e efikasitetit të një trajtimi antidepresiv tek pacientët.
Zakonisht kur pacienti fillon ta përdorë barin apo terapinë, efekti i tij vlerësohet pas 6 – 8 javësh, shpesh herë edhe pas disa muajsh dhe nëse bari nuk ka efikasitet atëherë kalohet nga një antidepresiv në tjetër dhe kjo formë e procesit mund të përsëritet shpesh herë deri në gjetjen e antidepresivit adekuat për rezultatet e dukshme. Kjo përveq që shkakton kosto financiare mund të ndikojë drejtëpërsëdrejti edhe në komplikimin e gjendjes.
– Si mund të bëhet vlerësimi i një bari?
Haxhijaha: Edhe pse një fushë shumë e panjohur për ne dhe duket shumë imagjinare, mirpo thuhet se me ndihmën e një algoritmi të Inteligjencës Artificiale dhe mundësisë së skanimit te trurit dhe të informacioneve klinike të pacientëve, profesionistët shëndetësorë do arrijnë ta vlerësojne efektin e një bari brenda një jave.
Si shembull mund te mirret edhe një antidepresiv Sertralina, një prej barnave të përshkruara në SHBA dhe Evropë.
Analiza ka treguar se (1/3) e pacientëve iu përgjigj barit, ndërsa (2/3) e tyre jo. “Pra, përmes kësaj metode mund të shmangim (2/3) e përshkrimeve të gabuara të Sertralinës dhe mund të ofrojmë terapi më cilësore për pacientin.
– A pritet efikasiteti i softuerit te Inteligjencës Artificiale në terapinë e pacientit?
Haxhijaha: Sipas ekspertëve Inteligjenca Artificiale do të jetë vendimtare në zhvillimin e barnave që mund të përmirësojnë ndjeshëm shëndetin e njeriut dhe ndoshta edhe të kurojnë disa sëmundje aktualisht të pashërueshme.
– A do ti ndihmoj IA testimin apo zhvillimin e barnave?
Haxhijaha: Studimet njerëzore janë pjesa më e shtrenjtë dhe më e kushtueshme e zhvillimit të BARNAVE pasi mund të duhen vite për të rekrutuar pacientë dhe testuar barna të reja në një proces që mund të kushtojë mbi një miliard euro nga zbulimi i një bari deri në vijën e fundit, prandaj Inteligjenca Artificiale është shfaqur si një mjet premtues për të ndihmuar në kapërcimin e sfidave të gjata si normat e larta të dështimit, afatet e gjata kohore të zhvillimit dhe joefikasiteti i burimeve.