Edhe pse në hapësira të limituara, puna në Klinikën e Hematologjisë vazhdon me rregull çdo ditë në shërbim të pacientëve dhe mirëqenies së tyre shëndetësore.
Në klinikë diagnostikohen dhe trajtohen të sëmurë me patologji nga më të ndryshme hematologjike dhe hemato-onkologjike. E poashtu në kuadër te klinikës funksionon edhe kujdesi gjysmë intenziv (me katër shtretër) ku mjekohen të sëmurët me leukemi akute.
Në një intervisë për Gazetën Shneta, drejtori i kësaj klinike, dr.Shemsedin Sadiku thotë se hapësira dhe komoditeti i klinikës nuk është aspak i përshtatshëm për kapacitetin e punës të cilën e kryen kjo klinikë çdo ditë.
“Sa i përket hapësirës, Klinika e Hematologjisë për të rritur, si i vetmi institucion në Kosovë që mirret me patologjitë hematologjike, operon në hapësira tejet të limituara dhe me një komoditet aspak të përshtatshëm për trajtim të këtyre patologjive malinje hematologjike, ku këta të sëmurë që nga fillimi i sëmundjes janë me imunitet të komprimintuar dhe në anën tjetër aplikimi i kimioterapisë edhe më tepër e dobëson imunitetin”, tha Sadiku.
E, ndonëse projekti për objekt të ri për këtë klinikë është dakorduar kohë më parë, një gjë e tillë ende nuk është vënë në funksion.
“Jemi në fazën e fundit kur ShSKUK duhet të filloj ndërtimin e një objekti të ri për Klinikën e Hematologjisë, projekt i cili është miratuar vite më parë”, theksoi drejtori.
Në anën tjetër sipas hematologut Sadiku, në Kosovë mungon edhe informimi për sëmundjet hematologjike, trajtimin dhe kujdesin që duhet të kenë njerëzit rreth sëmundjeve.
“Sa i përket vetëdijesimit të popullatës me sëmundje hematologjike, mendoj se ka nevojë për një informim shtesë, nga se shumë të sëmurë i neglizhojnë apo nga mosnjohja e shënjave të sëmundjeve hematologjike paraqiten tek hematologu në stade të vonuara të sëmundjes, atëherë kur edhe trajtimi dhe prognoza e tyre vështirësohet”, shtoi ai.
E, kur jemi të trajtimi dhe kujdesi ndaj sëmundjeve të gjakut, sipas Sadikut sëmundjet më të shpeshta janë anemitë, pastaj limfomat malinje, leukemitë akute dhe kronike, myeloma multiple dhe trombocitopenite.
“Më e shpeshtë nga anemitë është anemia për shkak të mangësisë- ungesës së hekurit, e cila më së shpeshti prek-atakon fëmijët parashkollor, gratë shtatëzëna- në përiudhën fertile, moshën e adoloeshencës. Sipas OBSH-së një nga tre persona në botë është anemik, kursë 50% nga ata jane me anemi nga mungesa e hekurit. Anemia nga mungesa e hekurit përbën diku 75% të anemive në shtatzani”, u shpreh Sadiku.
Sipas hematologut Sadiku, çdo sëmundje hematologjike në përgjithësi ka disa shënja subjektibe të përbashkëta me njëra-tjetrën, të tilla si lodhja, plogështia, marramendja, të rrahurat e shpeshta të zemrës, por kanë edhe ato shënja më specifike për patologji të ndryshme, shënja këto që i dallojnë nga njëra-tjetra.
Sadiku për Gazetën Shneta rëndit disa nga shënjat me specifike për disa nga patologjitë më të shpeshta:
- Te anemia nga mungesa e hekurit-anemia sideropenike, ndër shënjat kryesore objektive janë: zbehja e lekurës dhe mukozave të dukshme, plasaritja e këndëve të gojës-stomatiti angular, këputje të lehtë të flokëve, deformim dhe thyerje të thonjëve-koilonyshia, vështirësi në gëlltitje, mpirke të ekstremiteteve.
- Te leukemitë akute, ndër simptomat më të shpeshta janë ato të anemisë), pastaj shënjat e infeksioneve të shpeshta si dhe shenjat e gjakderdhjeve, si.psh. gjakderdhje nga hunda, gingiva dhe ato nepër lekurë.
- Te limfomat malinje më të shpeshta janë të ënjturat- rritja e nyjeve limfatike në qafë, sqetulla dhe ingvinum, pastaj djersitja e theksuar sidomos gjatë natës, humbja e peshës trupore ( sipas OBSH humbja 10% e peshës trupore brenda gjashtë muajve të fundit), temperaturë pa shenja të infeksionit si dhe kruarja e trupit.
Një sëmundje e gjakut e cila prek njerëzit është edhe Hemofilia, Hemofilia është një çrregullim i gjakut, i cili nuk mpikset siç duhet, gjë që mund të çojë në gjakrrjedhje spontane, si dhe gjakrrjedhje pas lëndimeve/operacioneve.
Ashtu siç tregon, hematologu, Hemofilite janë sëmundje trasheguse, femra është bartëse e gjenit patologjikë kurse sëmurën meshkujt.
“Në raste tejet të rralla, kur nëna është bartëse e gjenit patologjik dhe babai është me hemofili, ndodh që edhe femra të jetë hemofilike”, tha ai.
Ekzistijne tri lloje te Hemofilise:
- -Hemofilia A-ka deficit të faktorit te VIII të koagulimit;
- -Hemofilia B-ka deficit të faktorit IX të koagulimit dhe
- -Hemofilia C-ka deficit të faktorit te XI të koagulimit.
Sipas Sadikur, më e vështira nga këto hemofili është Hemofilia A, e cila varësisht nga përqindja e faktorit deficit, varet edhe klinika e këtyre të sëmurëve.
“Kryesisht këta të sëmurë kanë gjakderdhje nepër nyje të mëdha (ato të cilat janë më të ekspozueshme për lëndime), si psh. në nyjet e gjurit, nyjet e shputës, kërdhokulles,bërryla etj”, përfundoi ai./Gazeta Shneta