Përdorimi i gjerë i alkoolit dhe i cigareve elektronike në mesin e adoleshentëve është “alarmant”, sipas një raporti të publikuar të enjten nga dega evropiane e Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH), e cila rekomandoi masa për të kufizuar aksesin.
Bazuar në të dhënat e sondazhit nga 280,000 të rinj të moshës 11, 13 dhe 15 vjeç në Evropë, Azinë Qendrore dhe Kanada, OBSH tha se tregoi një “pamje shqetësuese” të përdorimit të substancave tek të rinjtë.
“Pasojat afatgjata të këtyre tendencave janë të rëndësishme dhe politikëbërësit nuk mund të lejojnë të injorojnë këto gjetje alarmante”, tha organi shëndetësor, shkruan Medical Xpress, transmeton Gazeta Shneta.
Raporti zbuloi se 57 për qind e 15-vjeçarëve kishin pirë alkool të paktën një herë, për vajzat shifra ishte 59 për qind, krahasuar me 56 për qind të djemve.
OBSH vuri në dukje se konsumimi i alkoolit në përgjithësi ishte ulur për djemtë, ndërsa ishte rritur për vajzat.
Kur bëhej fjalë për përdorimin aktual – të përcaktuar si të pirë të paktën një herë në 30 ditët e fundit – tetë përqind e djemve 11-vjeçarë raportuan se e kishin bërë këtë, krahasuar me pesë përqind të vajzave.
Por deri në moshën 15-vjeçare, vajzat i kishin kaluar djemtë, me 38 përqind të vajzave që thanë se kishin pirë të paktën një herë në 30 ditët e fundit, ndërsa vetëm 36 përqind e djemve kishin pirë.
“Këto gjetje nxjerrin në pah se sa i disponueshëm dhe i normalizuar është alkooli, duke treguar nevojën urgjente për masa më të mira politike për të mbrojtur fëmijët dhe të rinjtë nga dëmet e shkaktuara nga alkooli”, tha OBSH Europe, e cila mbledh 53 vende, duke përfshirë disa në Azinë Qendrore.
Përveç kësaj, nëntë përqind e adoleshentëve raportuan se kishin përjetuar “dehje të konsiderueshme”—kishin qenë të dehur të paktën dy herë.
OBSH tha se kjo normë u rrit nga pesë për qind në mesin e 13-vjeçarëve në 20 për qind për 15-vjeçarët, “duke demonstruar një prirje përshkallëzuese të abuzimit me alkoolin tek të rinjtë”.
Pasojat e kushtueshme
Raporti theksoi gjithashtu rritjen e përdorimit të cigareve elektronike, që shpesh quhen vape, mes adoleshentëve.
Ndërsa pirja e duhanit është në rënie, me 13 për qind të 11-15 vjeçarëve që kanë pirë duhan në vitin 2022, dy pikë përqindje më pak se katër vjet më parë, raporti vuri në dukje se shumë prej tyre në vend të kësaj kanë adoptuar cigaret elektronike, të cilat kanë tejkaluar cigaret tek adoleshentët.
Rreth 32 për qind e 15-vjeçarëve kanë përdorur një cigare elektronike dhe 20 për qind kanë raportuar se kanë përdorur një në 30 ditët e fundit.
“Përdorimi i përhapur i substancave të dëmshme mes fëmijëve në shumë vende në të gjithë Rajonin Evropian – dhe më gjerë – është një kërcënim serioz për shëndetin publik”, tha në një deklaratë Drejtori Rajonal i OBSH-së për Evropën, Hans Kluge.
Kluge bëri thirrje për taksa më të larta, kufizime në disponueshmëri dhe reklamim, si dhe ndalim të agjentëve aromatizues.
“Angazhimi në sjellje me rrezik të lartë gjatë viteve të adoleshencës mund të formësojë sjelljen e të rriturve, me përdorimin e substancave në moshë të re që lidhet me një rrezik më të lartë të varësisë”, thuhet në raport.
“Pasojat janë të kushtueshme për ta dhe shoqërinë”, shtoi ai.
Përdorimi i kanabisit, ndërkohë, ishte paksa në rënie me 12 për qind të 15-vjeçarëve që e kishin përdorur ndonjëherë atë, katër pikë përqindje poshtë në po aq vite.
I kryer çdo katër vjet nga OBSH, sondazhi HBSC (Sjellja e shëndetit tek fëmijët e moshës shkollore) shqyrton sjelljen shëndetësore të 11, 13 dhe 15-vjeçarëve dhe përfshin një seksion mbi përdorimin e substancave. /Gazeta Shneta/