Shumica e pacientëve me tumore të trurit marrin një nga dy llojet e rrezatimit: rrezatimi me rreze të jashtme, në të cilin tumori trajtohet gjatë disa javësh, ose radiokirurgjia, në të cilën pacientët marrin një dozë të lartë rrezatimi në një deri në pesë trajtime për të shkatërruar tumorit.
Radiokirurgjia stereotaktike përdor imazhe 3D për të synuar doza të larta të rrezatimit në tumor me ndikim minimal në indet e shëndetshme përreth. Përdoret në tumore të vogla kanceroze dhe jo kanceroze dhe mund të shpërndahet në disa mënyra:
Gamma Knife: Një Gamma Knife nuk është aspak një thikë, por shumë rreze të vogla rrezatimi të fokusuara në një tumor me saktësi ekstreme.
Përshpejtuesi linear: Një përshpejtues linear synon rrezet me energji të lartë në një pikë të saktë në trup.
Rrezja e protonit: Duke përdorur grimca të ngarkuara pozitivisht në atome, terapia me proton fokusohet në tumor; praktikisht asnjë nga rrezatimi nuk del përtej tumorit, shkruan Medical Xpress.
Radiokirurgjia synon çdo tumor individualisht dhe ndihmon për të kursyer indin normal nga trajtimi me rrezatim.
Planet e trajtimit me rrezatim janë të përshtatura për çdo pacient.
Terapia me rrezatim nuk është e vetme për të gjithë. Vëllimi, doza, lloji dhe kohëzgjatja e rrezatimit janë përshtatur për t’iu përshtatur çdo personi dhe tumorit të tij specifik. Është krijuar një plan trajtimi që merr parasysh madhësinë, vendndodhjen dhe llojin e tumorit të trurit tuaj. Terapia me rrezatim mund të përdoret për të trajtuar tumoret e trurit vetë ose pas operacionit, për të siguruar që qelizat e mbetura të kancerit të shkatërrohen.
Terapia me rrezatim duhet të kryhet me saktësi për të shkatërruar me sukses tumorin dhe për të parandaluar rikthimin e tumorit. Përmirësimet e bëra me kalimin e viteve – duke përfshirë përmirësimin e imazhit për të synuar më mirë tumorin dhe për ta shtrirë pacientin gjatë trajtimit me rrezatim – i lejon mjekët të minimizojnë dëmtimet në indet dhe organet përreth. Sot, saktësia me të cilën mund të kryhet trajtimi është brenda milimetrave, duke kufizuar kështu ekspozimin e tepërt të indeve të shëndetshme ndaj rrezatimit.
Saktësia më e mirë ka lejuar një qasje më të re në terapinë me rrezatim, e njohur si radioterapi stereotaktike e hipofraksionuar, e cila jep doza të larta rrezatimi gjatë dy deri në pesë ditë për të shkatërruar tumorin.
Tumoret më të mëdhenj të trurit kanë qenë të vështira për t’u trajtuar me radiokirurgji pasi rreziku i trajtimit rritet me madhësinë e tumorit. Megjithatë, hulumtimi ka treguar se nëse përhapet ajo dozë për dy deri në pesë ditë në vend të një dite, toleranca është më e mirë dhe shpesh mund të arrihet një dozë më efektive për tumoret më të mëdha.
Megjithëse efektet anësore nga rrezatimi i trurit ndryshojnë, lodhja dhe humbja e flokëve janë më të raportuarat. Megjithatë, shumica e pacientëve zbulojnë se mund të vazhdojnë aktivitetet e tyre të rregullta gjatë gjithë trajtimit.
Siguria e përmirësuar
Një keqkuptim i zakonshëm kur pacientët dëgjojnë fjalën rrezatim është se rrezatimi do të shkaktojë kancer. Ndërsa kjo është e mundur, rreziku i zhvillimit të një kanceri të dytë nga rrezatimi është jashtëzakonisht i ulët. Teknikat moderne të terapisë me rrezatim kanë përmirësuar efektivitetin dhe sigurinë, dhe onkologët e rrezatimit vazhdojnë të zbulojnë mënyra për të kufizuar ekspozimin dhe për të zvogëluar rrezikun e kancereve dytësore nga rrezatimi.
Është e rëndësishme të theksohet se nëse një kancer dytësor do të ndodhte nga terapia me rrezatim, ai nuk ka të ngjarë të zhvillohet deri shumë vite pas ekspozimit ndaj rrezatimit . Gjithashtu, rreziku i zhvillimit të kancerit dytësor zvogëlohet me kalimin e kohës, sipas Shoqatës Amerikane të Kancerit.
Një tjetër keqkuptim është se terapia me rrezatim mund të përbëjë rrezik për njerëzit përreth jush. Rrezatimi i jashtëm kalon përmes trupit si një rreze X. Pacientët nuk i lënë trajtimet e tyre radioaktive. Ju nuk do të ekspozoni askënd ndaj rrezatimit duke marrë këtë lloj trajtimi.
Terapia me rrezatim vazhdon të evoluojë përmes hulumtimeve të kryera nga Mayo Clinic dhe të tjerë. Përveç përparimeve në makineri, imazhet janë përmirësuar për të ndihmuar në drejtimin e trajtimit më të saktë të rrezatimit për pacientët. /Gazeta Shneta/