Presioni i lartë i gjakut është një faktor rreziku për më shumë sesa sëmundjet e zemrës. Zbuloni se çfarë komplikimesh mund të shkaktojë presioni i lartë i gjakut.
Presioni i lartë i gjakut (hipertensioni) mund të dëmtojë qetësisht trupin për vite përpara se të shfaqen simptomat. Presioni i lartë i pakontrolluar i gjakut mund të çojë në paaftësi, një cilësi të dobët të jetës, apo edhe një atak vdekjeprurës në zemër ose goditje në tru, shkruan Mayo Clinic, transmeton Gazeta Shneta.
Trajtimi dhe ndryshimet në stilin e jetës mund të ndihmojnë në kontrollin e presionit të lartë të gjakut për të zvogëluar rrezikun e komplikimeve kërcënuese për jetën.
Dëmtimi i arterieve
Arteriet e shëndetshme janë fleksible, të forta dhe elastike. Rreshtimi i brendshëm i tyre është i lëmuar në mënyrë që gjaku të rrjedhë lirshëm, duke furnizuar organet dhe indet vitale me lëndë ushqyese dhe oksigjen. Presioni i lartë i gjakut (hipertensioni) rrit gradualisht presionin e gjakut që rrjedh nëpër arterie. Hipertensioni mund të shkaktojë:
Arteriet e dëmtuara dhe të ngushtuara: Presioni i lartë i gjakut mund të dëmtojë qelizat e rreshtimit të brendshëm të arterieve. Kur yndyrnat nga dieta hyjnë në qarkullimin e gjakut, ato mund të grumbullohen në arteriet e dëmtuara. Përfundimisht, muret e arterieve bëhen më pak elastike, duke kufizuar rrjedhën e gjakut në të gjithë trupin.
Aneurizma: Me kalimin e kohës, presioni i vazhdueshëm i gjakut që lëviz nëpër një arterie të dobësuar mund të shkaktojë që një pjesë e murit të saj të zmadhohet dhe të formojë një fryrje (aneurizëm). Një aneurizëm mund të këputet dhe të shkaktojë gjakderdhje të brendshme kërcënuese për jetën. Aneurizmat mund të formohen në çdo arterie, por ato janë më të zakonshme në arterien më të madhe të trupit (aortën).
Dëmtimi i zemrës
Presioni i lartë i gjakut mund të shkaktojë shumë probleme të zemrës, duke përfshirë:
Swmundje e arteries koronare: Arteriet e ngushtuara dhe të dëmtuara nga presioni i lartë i gjakut kanë probleme me furnizimin me gjak të zemrës. Rrjedhja shumë e vogël e gjakut në zemër mund të çojë në dhimbje gjoksi (anginë), ritme të parregullta të zemrës (aritmi) ose sulm në zemër.
Zemra e majtë e zmadhuar: Presioni i lartë i gjakut e detyron zemrën të punojë më shumë për të pompuar gjak në pjesën tjetër të trupit. Kjo bën që dhoma e poshtme e majtë e zemrës (barkusha e majtë) të trashet. Një barkushe e majtë e trashur rrit rrezikun e sulmit në zemër, dështimit të zemrës dhe vdekjes së papritur kardiake.
Infrakt: Me kalimin e kohës, tendosja në zemër e shkaktuar nga presioni i lartë i gjakut mund të bëjë që muskujt e zemrës të dobësohen dhe të punojnë më pak me efikasitet. Përfundimisht, zemra e mbingarkuar fillon të dështojë.
Dëmtimi i trurit
Truri varet nga një furnizim ushqyes me gjak për të punuar siç duhet. Presioni i lartë i gjakut mund të ndikojë në tru në mënyrat e mëposhtme:
Sulmi ishemik kalimtar (TIA): Ndonjëherë i quajtur një goditje e vogël, një TIA është një ndërprerje e shkurtër dhe e përkohshme e furnizimit me gjak në tru. Arteriet e ngurtësuara ose mpiksjet e gjakut të shkaktuara nga presioni i lartë i gjakut mund të shkaktojnë TIA. TIA është shpesh një shenjë paralajmëruese e një goditjeje të plotë.
Goditja në tru: Një goditje ndodh kur një pjesë e trurit nuk merr mjaftueshëm oksigjen dhe lëndë ushqyese, duke shkaktuar vdekjen e qelizave të trurit. Enët e gjakut të dëmtuara nga presioni i lartë i gjakut mund të ngushtohen, çahen ose rrjedhin. Presioni i lartë i gjakut mund të shkaktojë gjithashtu formimin e mpiksjes së gjakut në arteriet që çojnë në tru, duke bllokuar rrjedhën e gjakut dhe duke shkaktuar potencialisht një goditje në tru.
Demenca: Arteriet e ngushtuara ose të bllokuara mund të kufizojnë rrjedhjen e gjakut në tru, duke çuar në një lloj të caktuar demence (çmenduri vaskulare). Një goditje që ndërpret rrjedhjen e gjakut në tru mund të shkaktojë gjithashtu demencë vaskulare.
Dëmtim i lehtë njohës: Kjo gjendje është një fazë kalimtare midis ndryshimeve në të kuptuarit dhe kujtesën që vijnë në përgjithësi me plakjen dhe problemeve më serioze të shkaktuara nga demenca. Studimet sugjerojnë se presioni i lartë i gjakut mund të çojë në dëmtim të butë njohës.
Dëmtimi i veshkave
Veshkat filtrojnë lëngjet e tepërta dhe mbetjet nga gjaku – një proces që kërkon enë të shëndetshme të gjakut. Presioni i lartë i gjakut mund të dëmtojë enët e gjakut dhe të çojë në veshka. Të kesh diabeti përveç presionit të lartë të gjakut mund të përkeqësojë dëmin.
Problemet e veshkave të shkaktuara nga presioni i lartë i gjakut përfshijnë:
Dhimbje në veshka (glomerulosklerozë): Ky lloj dëmtimi i veshkave ndodh kur enët e vogla të gjakut brenda veshkës bëhen me dhëmbëza dhe nuk janë në gjendje të filtrojnë në mënyrë efektive lëngjet dhe mbetjet nga gjaku. Glomeruloskleroza mund të çojë në dështim të veshkave.
Dështimi i veshkave: Presioni i lartë i gjakut është një nga shkaqet më të zakonshme të dështimit të veshkave. Enët e dëmtuara të gjakut parandalojnë veshkat që të filtrojnë në mënyrë efektive mbetjet nga gjaku, duke lejuar grumbullimin e niveleve të rrezikshme të lëngjeve dhe mbetjeve. Trajtimi mund të përfshijë dializën ose transplantin e veshkave.
Dëmtimi i syve
Presioni i lartë i gjakut mund të dëmtojë enët e vogla dhe delikate të gjakut që furnizojnë me gjak sytë, duke shkaktuar:
Dëmtimi i enëve të gjakut në retinë (retinopati): Dëmtimi i enëve të gjakut në indet e ndjeshme ndaj dritës në pjesën e prapme të syrit (retina) mund të çojë në gjakderdhje në sy, shikim të paqartë dhe humbje të plotë të shikimit. Diabeti përveç presionit të lartë të gjakut rrit rrezikun e retinopatisë.
Grumbullimi i lëngjeve nën retinë (koroidopatia): Koroidopatia mund të rikthehet. Ka vizion të shtrembëruar ose nganjëherë dhëmbëza që dëmtojnë shikimin.
Dëmtimi i nervit (neuropatia optike): Rrjedha e bllokuar e gjakut mund të dëmtojë nervin optik, duke çuar në gjakderdhje brenda syrit ose humbje të shikimit.
Mosfunksionim seksual
Paaftësia për të pasur dhe mbajtur një ereksion (disfunksion erektil) bëhet gjithnjë e më e zakonshme tek meshkujt kur ata mbushin moshën 50 vjeç. Por meshkujt me presion të lartë të gjakut kanë edhe më shumë gjasa të përjetojnë disfunksion erektil. Kjo për shkak se qarkullimi i kufizuar i gjakut i shkaktuar nga presioni i lartë i gjakut mund të bllokojë rrjedhjen e gjakut në penis.
Gratë gjithashtu mund të përjetojnë mosfunksionim seksual si pasojë e presionit të lartë të gjakut. Rrjedhja e reduktuar e gjakut në vaginë mund të çojë në një ulje të dëshirës seksuale ose zgjimit, tharje vaginale ose vështirësi në arritjen e orgazmës.
Urgjencat e presionit të lartë të gjakut
Presioni i lartë i gjakut është zakonisht një gjendje kronike që gradualisht shkakton dëme me kalimin e viteve. Por ndonjëherë presioni i gjakut rritet aq shpejt dhe rëndë, saqë bëhet një urgjencë mjekësore që kërkon trajtim të menjëhershëm, shpesh me shtrimin në spital.
Në këto situata, presioni i lartë i gjakut mund të shkaktojë:
- Verbëri;
- Dhimbje gjoksi;
- Komplikimet në shtatzëni (preeklampsia ose eklampsia);
- Atak nw zemwr;
- Humbje e kujtesës, ndryshime të personalitetit, probleme me përqendrim, nervozizëm ose humbje progresive e vetëdijes;
- Dëmtim i rëndë i arteries kryesore të trupit (diseksioni i aortës);
- Goditja në tru;
- Pompimi i menjëhershëm i dëmtuar i zemrës, që çon në grumbullimin e lëngjeve në mushkëri që rezulton në gulçim (edemë pulmonare);
- Humbje e papritur e funksionit të veshkave./Gazeta Shneta/