Rreth 1 në 10 gra në Mbretërinë e Bashkuar kanë endometriozë. Kjo sëmundje bën që indet e ngjashme me mukozën e mitrës të rriten në vende të tjera – të tilla si vezoret dhe tubat fallopiane dhe kjo gjendje të përcillet me dhimbje kronike, vështirësi për të mbetur shtatzënë, dëmtim të organeve dhe lodhje.
Megjithatë, pavarësisht se sa e zakonshme është endometrioza, gratë që e kanë këtë sëmundje presin mesatarisht rreth tetë vjet për t’u diagnostikuar, shkruan burimi The Conversation përcjell Gazeta Shneta.
Ekipi nga Conversation zhvilloi intervista dhe një anketë të hapur në internet për të mësuar rreth këtyre përvojave të grave në vonesat e diagnostikimit.
Gjithsej 33 gra përfunduan anketimin në internet – 21 prej të cilave u diagnostikuan me endometriozë dhe 12 që kërkonin një diagnozë.
Hulumtimi identifikoi katër sfidat kryesore me të cilat përballeshin femrat në aksesin e kujdesit për endometriozën:
– Seksizmi sistemik
Pjesëmarrëset përshkruan një sistem shëndetësor të njollosur nga seksizmi sistematik. Eksperiencat u karakterizuan nga mjekët dhe infermierët që nuk i besonin ose mendonin se po e ekzagjeronin.
Një pjesëmarrëse tha se: “Më kanë thënë se dhimbja ime ishte në kokën time ose se duhet të kem një prag të ulët dhimbjeje.”
Kjo i bëri pjesëmarrëset të ndiheshin të turpëruar dhe të pafuqishme – duke i bërë ato më pak të prirur për të kërkuar ndihmë në të ardhmen.
Shumë prej tyre gjithashtu raportuan se shqetësimet e tyre u hodhën poshtë si “çështje të grave” që nuk duheshin diskutuar, me një të intervistuar duke zbuluar:
“Nuk e kam problem të flas për menstruacionet – por janë reagimet e njerëzve dhe shoqërisë ndaj temës që më bëjnë të ndihem sikur nuk mund të them asgjë. Thuajse është një çështje e grave që duhet ta trajtoni në heshtje dhe vetëm”.
Kjo u shtri edhe në vendin e tyre të punës, ku disa raportuan se nuk mbështeteshin nga menaxhmenti edhe pasi u diagnostikuan – dhe ndjenin presion për t’u kthyer në punë herët pas operacionit.
– Listat e gjata të pritjes
Listat e gjata të pritjes i penguan pjesëmarrëset të kërkonin ndihmë. Dhe, shumë u ndjenë të dorëzuar për të paguar për kujdesin shëndetësor privat nëse mund ta përballonin atë. Ato që nuk mundën u lanë “në duart e NHS”.
Nëntë pjesëmarrëse raportuan se paguanin për teste ose takime private. Këto pjesëmarrëse e panë këtë si të vetmen mënyrë për të marrë një diagnozë.
– Mungesa e opsioneve të trajtimit
Pjesëmarrëset në masë dërrmuese raportuan se ndiheshin të pafuqishme për opsionet e tyre të trajtimit – edhe pasi u diagnostikuan. Siç tha një e intervistuar:
“Ndihem e pafuqishme kur përpiqem të menaxhoj dhimbjen time. Ndihem e dërrmuar dhe mund të ulem atje për një kohë dhe thjesht nuk di çfarë të bëj. Ndjehem sikur kam hequr dorë nga përpjekjet për të menaxhuar dhimbjen time. Kam vënë re se po bëhet pjesë e jetës sime dhe jam mësuar me të, deri në atë pikë sa nuk e vërej më shqetësimin e lehtë”.
Të tjerat raportuan se kjo pafuqi buronte nga përvojat e tyre me ofruesit e kujdesit shëndetësor.
Një pjesëmarrëse madje tha se doktori i saj e bëri të ndihej se “kirurgjia ishte e pakuptimtë” – duke zbuluar se kur asaj iu ofrua operacion, iu tha se do të kishte pak efekt në menaxhimin e dhimbjes së saj.
– Vetë dyshimi dhe lodhja
Të paturit e simptomave të shpërfillura në mënyrë të përsëritur dhe të pabesueshme nga mjekët i shtynë gratë të mos i besonin përvojës së tyre.
Ato shqetësoheshin se edhe nëse do të përpiqeshin të merrnin ndihmë, nuk do të merrnin gjithsesi mbështetjen që dëshironin. Gratë raportuan frikë dhe pafuqi të madhe dhe dërrmuese, duke u ndjerë të shteruara nga detyrimi për të mbrojtur veten.
Një grua na tha: “Kam humbur plotësisht besimin në mendimet dhe ndjenjat e mia dhe ndihem vërtet e tmerruar të përpiqem të flas me më shumë mjekë.” Një tjetër tha: “Nuk kam më në dorë të luftoj dhe të avokoj më për veten time pasi është shumë rraskapitëse”.
Ky hulumtim tregon se këto çështje mbeten ende problem edhe sot, duke kontribuar në diagnostikimin e vonuar dhe menaxhimin e dobët të sëmundjes.
Gjetjet sugjerojnë se kemi nevojë për ndryshim kulturor. Ne duhet të çstigmatizojmë shëndetin gjinekologjik dhe të ndryshojmë qëndrimet ndaj dhimbjes në mënyrë që ajo të mos hidhet poshtë apo normalizohet më. /Gazeta Shneta/