Shija është një fenomen kompleks. Ne nuk e përjetojmë ndjesinë nëpërmjet një ndjenje të vetme (siç do të bënim kur shohim diçka duke përdorur ndjenjën tonë të syve, për shembull), por ajo përbëhet nga pesë shqisat që punojnë së bashku për të na lejuar të vlerësojmë dhe të shijojmë ushqimin dhe pijen.
Inspektimi fillestar i ushqimit tregon nëse ne do ta konsideronim konsumimin e tij. Pastaj, kur ngrënia, nuhatja dhe shija kombinohen, lejojnë të perceptojmë një shije. Ndërkohë, përzierja e përbërësve, strukturës dhe temperaturës mund të ndikojë më tej se si e përjetojmë atë, transmeton GazetaShneta.
Për fat të keq, kjo do të thotë që humbja e ndonjërës nga shqisat tona, veçanërisht nuhatja ose shijimi, mund të zvogëlojë kënaqësinë tonë të ushqimit.
Mendoni për herën e fundit që keni pasur një hundë të bllokuar, ju nuk keni arritur ta shijoni shumë mirë ushqimin.
Një fenomen i ngjashëm ndodh kur bëhemi më të moshuar. Mënyra se si e perceptojmë shijen fillon të ndryshojë deri në moshën 60-vjeçare – kur ndjeshmëria e ndjenjës sonë të nuhatjes gjithashtu fillon të zvogëlohet – duke u bërë e ashpër që nga mosha 70 vjeçare, shkruan “The Conversation”.
Po ashtu, edhe përtypja e dobët është një tjetër faktor që kontribuon në uljen e nivelit të shijes. Për shkak të plakjes ose të shëndetit të dobët oral, disa njerëz humbasin dhëmbët, duke përdorur proteza. Pastaj protezat nuk lejojnë që shija e vërtetë e ushqimit të kalojë drejtëpërdrejtë në receptorët e shijes në gjuhë.
Sidoqoftë, jo të gjithëve mund t’iu ndodhë e njejta gjë. Ndryshimet janë të ndryshme në mesin e njerëzve dhe gjinive të ndryshme, dhe jo të gjithë përjetojnë të njëjtin nivel të dëmtimit përgjatë moshës.
Megjithëse disa gjëra janë të pashmangshme, ka gjëra që ne të gjithë mund të bëjmë që të paktën të zvogëlojmë humbjen e shijes. Për shembull, mbajtja e një diete të shëndetshme, një mënyrë jetese aktive dhe sigurimi i një konsumimi të ulët të moderuar të pesë shijeve – ëmbël, i lagësht, kripë, umami dhe i hidhur – mund të ndihmojë në ngadalësimin e ndryshimeve në shije.