Megjithëse medikamentet mund të ndihmojnë në minimizimin e simptomave të Alzheimerit, sëmundja aktualisht është e pashërueshme.
Dieta ushqyese është një nga disa faktorë të stilit të jetesës që mund të zvogëlojë ose rrisë rrezikun e zhvillimit të Alzheimerit, shkruan burimi Medical News Today përcjell Gazeta Shneta.
Një rishikim i ri, gjithëpërfshirës ka përcaktuar se dietat e pasura me bimë, si dieta mesdhetare, janë më efektive në uljen e rrezikut të Alzheimerit.
Rishikimi gjithashtu vë në dukje se dieta tipike perëndimore, e pasur me mish, yndyrna të ngopura dhe ushqime ultra të përpunuara, rrit rrezikun e Alzheimerit.
Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH), demenca prek më shumë se 55 milionë njerëz në mbarë botën dhe ka rreth 10 milionë raste të reja çdo vit.
Forma më e zakonshme e demencës është sëmundja e Alzheimerit, e cila shkakton rreth 70% të rasteve.
Faktorët e rrezikut për Alzheimer dhe demencë të tjera përfshijnë: moshën, historia familjare dhe gjenetike, dëmtimet e kokës, presioni i lartë i gjakut, kolesteroli i lartë dhe sëmundjet kardiovaskulare, diabetit, pirja e duhanit dhe konsumimi i tepruar i alkoolit.
Kohët e fundit, dieta ka qenë në qendër të vëmendjes si një faktor që mund të zvogëlojë ose rrisë rrezikun e Alzheimerit.
Tani, një përmbledhje gjithëpërfshirëse e provave, botuar në “The Journal of Alzheimer’s Disease”, ka identifikuar se cilat lloje të dietës mund të rrisin gjasat e një personi për të zhvilluar Alzheimer dhe cilat mund të kenë një efekt mbrojtës.
A ka ndonjë lidhje midis dietës së dobët dhe demencës?
Dr. William B. Grant, autor i studimit tha për Medical News Today pse mishi mund të ketë – këtë efekt negativ dhe mundësi për të rritur sëmundjen e Alzheimerit:
“Mishi i kuq dhe i përpunuar kanë një sërë mekanizmash me të cilët rrisin rrezikun e Alzheimerit duke përfshirë hekurin që rrit stresin oksidativ, [dhe] metioninën, e cila rrit homocisteinën, një faktor rreziku shumë i rëndësishëm për Alzheimer. Gatimi i mishit në temperaturë të lartë prodhon produkte përfundimtare të avancuara të glikacionit (AGEs), të cilat shpjegojnë shumë veçori neuropatologjike dhe biokimike të Alzheimerit, siç janë ndërlidhja e gjerë e proteinave, induksioni glial i stresit oksidativ dhe vdekja e qelizave neuronale. Mishi i kuq është gjithashtu një burim i rëndësishëm i acidit arachidonic, i cili është pro-inflamator.”
– Dr. William B. Grant, autor i studimit
Cila është dieta më e mirë për të parandaluar Alzheimerin?
Dieta perëndimore karakterizohet nga një konsum i lartë i ushqimeve që janë të pasura me energji dhe me pak lëndë ushqyese, si ushqimet e shpejta, pijet joalkoolike dhe ushqimet shumë të përpunuara. Këto ushqime janë gjithashtu të larta në sheqerna të shtuara, kripë dhe yndyrna të ngopura.
Dieta mesdhetare thekson marrjen e drithërave, bishtajoreve, perimeve, frutave, arrave dhe peshkut, plus sasi të vogla të mishit, vezëve, bulmetit dhe alkoolit.
Dieta DASH është e ngjashme, por inkurajon edhe marrjen e produkteve të qumështit me pak yndyrë. Të dy llojet e dietave këshillojnë njerëzit që të kufizojnë marrjen e yndyrave të ngopura, mishit të kuq dhe sheqernave.
Dieta MIND është një përshtatje e këtyre dy sistemeve të të ngrënit, por fokusohet në rekomandimet ditore dhe javore për grupe të ndryshme ushqimore.
Dieta mesdhetare reduktoi më së shumti rrezikun e Alzheimerit, me një rrezik relativ 46% të dietës perëndimore. Për dietën MIND, rreziku relativ ishte 47%, dhe për dietën DASH ishte 61%.
“Studimi sugjeron se adoptimi i një diete të ngjashme me dietën mesdhetare, e cila thekson frutat, perimet, bishtajore, arrat, drithërat dhe heq theksin nga mishi i kuq, yndyrat e ngopura dhe ushqimet ultra të përpunuara, lidhet me një rrezik më të ulët të sëmundjes Alzheimer,” tha Dr. Emer MacSweeney, për burimin Medical News Today.
Dr. Heather M. Snyder nga Shoqata e Alzheimerit, e cila nuk ishte e përfshirë në studim, shpjegoi se si kjo mund të ndikojë në rrezikun e Alzheimerit:
“Shumë studime kanë treguar se bakteret që jetojnë në zorrë mund të luajnë një rol kyç në funksionimin e sistemit imunitar të një personi. Njerëzit me nivele më të larta të beta-amiloidit në trurin e tyre – që është një shenjë dalluese e sëmundjes së Alzheimerit – priren të kenë gjithashtu nivele më të larta të baktereve në zorrët e tyre që lidhen me inflamacionin e trurit. Megjithatë, nuk dihet ende nëse këto ndryshime lidhen me rënien e të menduarit dhe kujtesës që ndodhin ndërsa Alzheimeri përparon. Nevojiten më shumë kërkime në këtë fushë”. /Gazeta Shneta/