Ndërsa kërkimet mjekësore na kanë ndihmuar të kapërcejmë shumë kërcënime shëndetësore, tani përballemi me një lloj krize të re: shumë baktere të rrezikshme po bëhen rezistente ndaj barnave që synojnë t’i luftojnë ato.
Profesionistët e kujdesit shëndetësor përdorin shpesh antibiotikë për të trajtuar shumë forma të infeksionit bakterial – nga ato që janë të lehta deri tek ato që janë potencialisht kërcënuese për jetën, shkruan Medical News Today përcjell Gazeta Shneta.
Këto barna që luftojnë bakteret u përdorën për herë të parë në fillim të shekullit të 20-të, megjithëse disa historianë mjekësorë argumentojnë se antibiotikët natyral u shfaqën në terapitë tradicionale që në vitet 350-550.
Në pjesën më të madhe, antibiotikët kanë rezultuar të jenë një aleat vendimtar në luftën për shëndetin, por gjatë viteve të fundit, këto barna kanë filluar të humbasin bazën e tyre në përballjen me bakteret.
Kjo ndodh sepse gjithnjë e më shumë shtame bakteriale po zhvillojnë rezistencë ndaj antibiotikëve – ato nuk preken më nga barnat që dikur shtypnin rritjen dhe aktivitetin e tyre.
Kur një mjek zbulon se një infeksion bakterial nuk i përgjigjet trajtimit tradicional me antibiotikë, ai detyrohet të përdorë antibiotikë më të fortë, më agresivë ose kombinime antibiotikësh – një qasje gjithnjë e më kufizuese që mund të sjellë edhe efekte të padëshiruara në shëndet.
Një krizë shëndetësore në rritje
Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC), kanë publikuar më parë një raport që shqyrtonte të dhënat mbi rezistencën ndaj antibiotikëve.
Që në faqen e parë, ata e bëjnë të qartë se ne po përballemi me një kërcënim të rëndësishëm – CDC ia kushton këtë raport “48,700 familjeve që humbin një të dashur çdo vit nga rezistenca ndaj antibiotikëve”.
Situata është vërtet e tmerrshme: Sipas të dhënave më të reja, më shumë se 2.8 milionë njerëz në Shtetet e Bashkuara përjetojnë një infeksion nga bakteret rezistente ndaj antibiotikëve çdo vit. Për më tepër, këto “super baktere” shkaktojnë 35,000 vdekje në vit në vendin amerikan.
“CDC publikoi raportin e parë të kërcënimit të rezistencës ndaj antibiotikëve në vitin 2013, kështu që kjo situatë nuk është e re,” tha Dr. Jesse Jacob nga Universiteti Emory në Atlanta.
Fakti që kaq shumë baktere nuk po i përgjigjen trajtimeve të linjës së parë apo edhe të dytë, do të thotë që njerëzit me këto infeksione përballen me rreziqe shumë më të larta dhe rezultate më të dobëta shëndetësore.
“Rezistenca ndaj antibiotikëve ka qenë prej kohësh një problem, por kërcënimet me të cilat përballemi janë reale, të menjëhershme dhe kërkojnë veprim të menjëhershëm.
Rezistenca ndaj antibiotikëve kërcënon mjekësinë moderne – aftësia jonë për të kryer në mënyrë të sigurt operacione rutinë dhe transplante të komplikuara organesh, si dhe kimioterapi, të gjitha mbështeten në aftësinë për të parandaluar dhe trajtuar infeksionet.
– Dr. Jesse Jacob
“Rezistenca ndaj antibiotikëve nuk është vetëm një problem i SHBA-së, por është një krizë globale”, thuhet në raportin e fundit të CDC. Por çfarë ka bërë që ky problem të arrijë një pikë krize?
Përgjigja për këtë pyetje është komplekse, sipas një rishikimi të paraqitur në revistën Pharmacy and Therapeutics.
Shkaku i parë dhe ndoshta më i dukshëm i rezistencës ndaj antibiotikëve është keqpërdorimi dhe përdorimi i tepërt i këtyre barnave.
Kur marrim antibiotikë në kohën e gabuar ose nëse i përdorim ato në mënyrë të tepruar, kjo i lejon bakteret rezistente të pushtojnë më lehtë – të përhapen dhe të shumohen, ndonjëherë duke shkaktuar shtameve të mëtejshme të baktereve rezistente ndaj antibiotikëve.
Në SHBA dhe vende të tjera anembanë botës, farmacitë nuk lejohen t’u shesin antibiotikë njerëzve që nuk janë në gjendje të japin një recetë.
Megjithatë, studimet sugjerojnë se shumë njerëz janë ende në gjendje t’i blejnë këto barna pa rekomandime zyrtare nga mjekët e tyre.
Për më tepër, disa kërkime kanë treguar se mjekët ndonjëherë gabimisht përshkruajnë antibiotikë ose përshkruajnë llojin e gabuar të antibiotikut, gjë që ka të ngjarë të ketë kontribuar në krizën aktuale shëndetësore.
Sipas një studimi, 30–60% të antibiotikëve që mjekët u përshkruajnë njerëzve në njësitë e kujdesit intensiv nuk janë të nevojshëm. /Gazeta Shneta/