Shkencëtarët në Institutin Kombëtar të Shëndetit (NIH), kanë zbuluar procesin që mund të kufizojë infektivitetin e SARS-CoV-2 dhe si mutacionet në variantet Alfa dhe Delta e kapërcejnë këtë efekt, duke rritur potencialisht aftësinë e virusit për t’u përhapur.
Gjetjet u publikuan në internet në ‘Proceedings of the National Academy of Sciences’, shkruan MedicalxPress përcjell Gazeta Shneta.
Studimi u drejtua nga Dr. Kelly Ten Hagen, hetuese e lartë në Institutin Kombëtar të Kërkimeve Dentare dhe Kraniofaciale të NIH-së.
Që nga fillimi i pandemisë së koronavirusit, janë shfaqur disa variante më infektive të SARS-CoV-2, virusi që shkakton COVID-19.
Ky virus origjinal, u pasua nga varianti Alfa, i cili u përhap gjerësisht në Shtetet e Bashkuara në fillim të vitit 2021, dhe më pas varianti Delta, i cili është lloji më i përhapur që qarkullon sot.
Variantet kanë fituar mutacione që i ndihmojnë këtij procesit të infektojnë njerëzit dhe të përhapen më lehtë. Shumë nga mutacionet ndikojnë në proteinën gjembore, të cilën virusi e përdor për të hyrë në qeliza. Shkencëtarët janë përpjekur të kuptojnë se si këto ndryshime ka ndikuar në funksionin e virusit.
“Gjatë gjithë pandemisë, studiuesit eNIH-së kanë aplikuar ekspertizën e tyre në shkencat e shëndetit oral për t’iu përgjigjur pyetjeve kryesore rreth COVID-19,” tha drejtoresha Rena D’Souza.
“Ky studim ofron njohuri të reja mbi infektivitetin më të madh të varianteve Alfa dhe Delta dhe ofron një kornizë për zhvillimin e terapive të ardhshme.”
Sipërfaqja e jashtme e SARS-CoV-2 është e mbushur me proteinën gjembore, të cilat virusi i përdor për t’u lidhur dhe për të hyrë në qeliza. Megjithatë, përpara se kjo të ndodhë, proteina gjembore duhet të aktivizohet nga një seri ndarjesh nga proteinat strehuese, duke filluar me enzimën furinë. Në variantet Alfa dhe Delta, mutacionet në proteinën gjembore duket se përmirësojnë ndarjen e furinës, e cila mendohet se e bën virusin më efektiv në hyrjen të qelizave.
Studimet kanë treguar se në disa raste ndarja e proteinave mund të zvogëlohet me shtimin e molekulave të mëdha të sheqerit – një proces i kryer nga enzimat e quajtura GALNT – pranë vendit të ndarjes.
Për të zbuluar më shumë, shkencëtarët studiuan efektet e aktivitetit GALNT në proteinat gjembore në qelizat e gjitarëve.
Eksperimentet treguan se një enzimë, GALNT1, shton sheqerna në proteinën e tipit të variantit të parë të koronavirusit dhe ky aktivitet redukton ndarjen e furinës. Në të kundërt, mutacionet në proteinën e gjembore, si ato në variantet Alfa dhe Delta, ulin aktivitetin e GALNT1 dhe rrisin ndarjen e furinës. Kjo sugjeroi që aktiviteti GALNT1 mund të shtypë pjesërisht ndarjen e furinës në virusin e tipit të parë dhe se mutacionet Alfa dhe Delta e kapërcejnë këtë efekt, duke lejuar që ndarja e furinës të mos kontrollohet.
“Gjetjet tona tregojnë se mutacionet Alfa dhe Delta kapërcejnë efektin zbutës të aktivitetit GALNT1, i cili mund të rrisë aftësinë e virusit për të hyrë në qeliza,” tha Dr. Ten Hagen.
Për të parë nëse ky proces mund të ndodhë edhe te njerëzit, ekipi analizoi bazën e ARN-së në qelizat e vullnetarëve të shëndetshëm. Studiuesit gjetën se enzima GALNT1 në qelizat e traktit të poshtëm dhe të sipërm të frymëmarrjes janë të ndjeshme ndaj infeksionit SARS-CoV-2, duke treguar se enzima mund të ndikojë në infeksionin tek njerëzit. Shkencëtarët teorizuan se dallimet individuale në GALNT1 mund të ndikojnë në përhapjen e virusit.
“Ky studim sugjeron që aktiviteti i GALNT1 mund të modulojë infektivitetin viral dhe ofron një pasqyrë se si mutacionet në variantet Alfa dhe Delta mund të ndikojnë në këtë,” u shpreh Dr. Ten Hagen. /Gazeta Shneta/