Ekspertët e shëndetësisë dhe shkencëtarët e klimës përshkruan efektet e nxehtësisë ekstreme në trupin e njeriut, cilat popullata janë më të rrezikuara dhe mënyrat për ta zbutur atë.
Çfarë është stresi i nxehtësisë dhe çfarë e shkakton atë?
Ndodh kur trupi përjeton një grumbullim nxehtësie, në një nivel që është më shumë se sa mund të lëshojë. “Trupi i njeriut ka këtë aftësi fantastike për t’u ftohur përmes avullimit të djersës,” tha Uwe Reischl, profesor në shkollën e shëndetit publik dhe popullatës në Universitetin Shtetëror Boise. Por edhe kur trupi prodhon djersë, avullimi mund të kufizohet për shkak të lagështisë në ajër, shkruan The Guardian, transmeton Gazeta Shneta.
Një faktor tjetër që shkakton rritjen e temperaturës së trupit është kur një person vesh rroba që parandalojnë daljen e djersës nga lëkura. Dhe kur trupi nuk ka ujë të mjaftueshëm, ai dehidratohet deri në atë pikë sa nuk është në gjendje të prodhojë më djersë.
Si lidhet me fenomenin e vazhdueshëm të kupolës së nxehtësisë?
Ajri i ngrohtë është në gjendje të mbajë më shumë lagështi sesa ajri i ftohtë. Pra, sa më e ngrohtë të jetë kupola e nxehtësisë, aq më të larta janë nivelet e lagështisë, tha Reischl. Mjediset urbane me shumë ndërtesa, rrugë të asfaltuara dhe parkingje përkeqësojnë gjasat e stresit të nxehtësisë, pasi ato thithin nxehtësinë nga dielli (dhe e lëshojnë atë) gjatë gjithë ditës.
Cilat janë disa shenja të stresit të nxehtësisë?
“Stresi i nxehtësisë është një spektër,” tha Kristie Ebi, profesore e shëndetit mjedisor dhe në punë në Universitetin e Uashingtonit. Simptomat mund të variojnë nga flluska të vogla, të kuqërremta në duar deri tek të fikët. Në raste ekstreme, nëse temperatura e trupit rritet mbi 103F (39C), mund të rezultojë në një goditje nga nxehtësia, e cila mund të shkaktojë fryrjen e trurit dhe organeve të tjera të brendshme dhe mund të jetë fatale.
Kush ndikohet më shumë nga stresi i nxehtësisë?
Fëmijët, të moshuarit dhe shtatzënat janë ndër më të prekshmit ndaj stresit të nxehtësisë. “Atletët dhe punëtorët e jashtëm mund të jenë në rrezik shumë më të lartë për stresin e nxehtësisë”, tha Ebi, pasi sa më shumë njerëz të lëvizin ose punojnë, aq më shumë nxehtësi duhet të heqin qafe trupat e tyre. Këto rrethana janë më të vështira për njerëzit si punëtorët e fermave, të cilët duhet të mbrohen nga rreziqet fizike ose kimike, siç janë pesticidet. Ata duhet të veshin veshje mbrojtëse, të cilat mund të ndërhyjnë në aftësinë e trupit të tyre për të avulluar djersën.
Si shërohen trupat e njeriut nga stresi i nxehtësisë?
“Kur jemi të ekspozuar ndaj temperaturave të larta, na duhet kohë që trupi ynë të ftohet, dhe normalisht që ndodh nata”, tha Ebi. (Por që nga viti 1970, temperaturat gjatë natës së verës janë rritur mesatarisht me 3F , që do të thotë se njerëzit po pushojnë më pak gjatë natës.)
“Përveç pushimit, trupi ka nevojë të rihidratohet”, tha Reischl, duke shtuar se njerëzit duhet të pinë më shumë ujë sesa zakonisht.
Çfarë mund të bëjnë njerëzit për të zbutur stresin e nxehtësisë?
Shmangni aktivitetet e rënda në natyrë, pini lëngje, qëndroni larg diellit dhe kaloni më shumë kohë në vende me ajër të kondicionuar si qendrat e ftohjes.
Cilat janë disa mënyra për të qëndruar të ftohtë pa AC?
Vendosja e këmbëve në ujë të ftohtë, vendosja e peshqirëve të ftohtë rreth qafës, ulja para një ventilatori elektrik dhe spërkatja me ujë mbi veten janë mënyra efektive për t’u ftohur . Ashtu si heqja e hijeve në shtëpi gjatë ditës dhe hapja e dritareve gjatë natës./Gazeta Shneta/