Obeziteti, i cili mund të arrijë 50% të popullsisë në disa vende të zhvilluara deri në vitin 2030, është një shqetësim i madh për shëndetin publik. Jo vetëm që ndikon në shëndetin e atyre që vuajnë nga ajo, por mund të ketë pasoja të rënda edhe për pasardhësit e tyre.
Shkencëtarët në Universitetin e Gjenevës (UNIGE) dhe Spitalet Universitare të Gjenevës (HUG) kanë studiuar ndikimin e obezitetit të nënës në rrezikun e zhvillimit të sëmundjeve të mëlçisë dhe kancerit të mëlçisë, shkruan burimi Medical Xpress përcjell Gazeta Shneta.
Duke përdorur një model kafshësh, ekipi zbuloi se ky rrezik ishte me të vërtetë shumë më i lartë tek pasardhësit e nënave që vuanin nga obeziteti. Një nga shkaqet kryesore ishte transmetimi i një mikrobiote të trazuar të zorrëve nga nëna, që rezultoi në një sëmundje kronike të mëlçisë, efektet e së cilës u bënë të dukshme në moshën madhore.
Këto rezultate, të cilat ende nuk janë konfirmuar te njerëzit, janë një sinjal paralajmërues dhe një thirrje për veprim për të kufizuar efektin e dëmshëm të obezitetit tek fëmijët. Ky hulumtim është publikuar në revistën “JHEP Reports”.
Komuniteti shkencor dyshon se obeziteti i nënës prish ekuilibrin metabolik të fëmijës së palindur, madje rrit rrezikun e kancerit të fëmijërisë dhe kancerit kolorektal. Por deri në çfarë mase?
“Ne donim të kuptonim nëse fëmijët e nënave që vuanin nga obeziteti ishin në rrezik më të madh për të zhvilluar sëmundje të mëlçisë dhe me çfarë mekanizmash biologjikë,” shpjegon Christian Toso, profesor i rregullt në Fakultetin e Mjekësisë të Universitetit të Gjenevës dhe drejtor i Divizionit të Kirurgjisë Digjestive në Spitalet Universitare të Gjenevës, i cili udhëhoqi këtë hulumtim.
“Në të vërtetë, ndërsa rreziku i kancerit të mëlçisë për shkak të një virusi hepatik po zvogëlohet, sëmundjet e mëlçisë të lidhura me obezitetin janë vazhdimisht në rritje”.
Shkencëtarët studiuan dy grupe minj femra: të parat që ushqeheshin me një dietë të pasur me yndyrë dhe sheqer – të ngjashme me ushqimet e padëshiruara – të cilat u bënë me shpejtësi obeze. I dyti – grupi i kontrollit – ushqehej normalisht. Të gjithë pasardhësit e tyre ushqeheshin me një dietë normale dhe nuk ishin mbipeshë. Prandaj, ndryshimi i vetëm ishte obeziteti i nënës i grupit të parë.
“Në 20 javë, që korrespondon me moshën e rritur te njerëzit, ne nuk mund të zbulonim ndonjë ndryshim të dukshëm,” shpjegon Beat Moeckli, kirurg i ri dhe studiues në ekipin e profesor Toso, autori i parë i kësaj pune.
“Megjithatë, në 40 javë, një moshë madhore te minjtë, shëndeti i mëlçisë së grupit të parë filloi të përkeqësohej. Të gjithë parametrat e sëmundjes së mëlçisë – depozitat e yndyrës, fibroza dhe inflamacioni – ishin dukshëm më të larta tek pasardhësit e nënave që vuanin nga obeziteti. Dhe këta janë faktorët kryesorë të rrezikut për kancerin e mëlçisë tek njerëzit.”
Për të konfirmuar nëse këta minj kishin një rrezik më të lartë të zhvillimit të kancerit të mëlçisë, ekipi injektoi dy grupe të këtyre minjve me një produkt onkogjen menjëherë pas shkëputjes nga gjiri. Dhe në të vërtetë, pasardhësit e nënave obeze kishin një rrezik 80% për të zhvilluar kancer, krahasuar me 20% për grupin e kontrollit.
“Obeziteti i nënës ka një ndikim në këtë mënyrë shumë kohë pas lindjes së pasardhësve të saj, të cilët duket se trashëgojnë një mikrobiotë jofunksionale pavarësisht kushteve të tyre të jetesës,” thotë Moeckli. “Obeziteti ndryshon përbërjen dhe diversitetin e mikrobiotës së nënës, e cila kalon te brezi i ardhshëm dhe vazhdon gjatë gjithë jetës”.
Dieta e ushqimit të padëshiruar inkurajon përhapjen e baktereve të këqija dhe redukton diversitetin bakterial. Kjo mikrobiotë e ndryshuar, e transmetuar në lindje, më pas çon në inflamacion më të madh në mëlçi dhe me kalimin e kohës, gjeneron fibrozë dhe steatozë (një prani e tepruar e yndyrës), të cilat nga ana tjetër rrisin rrezikun e zhvillimit të kancerit të mëlçisë. Normalizimi i mikrobiotës gjithashtu normalizon rrezikun e kancerit. /Gazeta Shneta/