Çdo vit, më shumë se 20,000 njerëz në Gjermani vdesin nga kanceri i gjakut. Është lloji më i zakonshëm i kancerit tek fëmijët. Dhurimet e qelizave burimore nga gjaku ose palca e eshtrave rrisin mundësinë e mbijetesës për njerëzit që vuajnë nga leukemia dhe forma të tjera të kancerit të gjakut.
Megjithatë, mund të kalojnë vite nga koha kur një dhurues regjistrohet dhe kur ai ose ajo thirret të dhurojë. Deri atëherë, shumë vullnetarë hezitojnë të dhurojnë në të vërtetë. Një ekip ndërkombëtar studiuesish ka treguar tani se kontakti i rregullt me donatorët e regjistruar përpara dhurimit rrit ndjeshëm vullnetin e tyre për të dhuruar. Ky efekt është më i fortë kur kërkohet edhe një mostër gjaku, shkruan burimi Medical Xpress përcjell Gazeta Shneta.
Rezultatet e këtij studimi janë botuar në “American Journal of Health Economics”, dhe ofrojnë informacion të rëndësishëm për të ndihmuar regjistrat e donatorëve në mbarë botën të përmirësojnë normat e disponueshmërisë së donatorëve.
Studiues nga Universiteti TÜbingen, Universiteti Johns Hopkins, Universiteti i Teknologjisë i Sidneit, Universitetet e Këlnit dhe Essen-Duisburg, si dhe punonjës të regjistrit më të madh të dhuruesve të qelizave staminale në botë, Dosja Gjermane e Donatorëve të Palcës së Eshtrave (DKMS), u përfshinë në studim.
DKMS ka një grup prej më shumë se 12 milionë donatorësh të mundshëm në SHBA, Gjermani, Poloni, Mbretërinë e Bashkuar, Afrikën e Jugut, Kili dhe Indi.
Studiuesit analizuan një grup të dhënash prej 91,670 donatorësh potencial të regjistruar në vitet 2013-2018, karakteristikat biologjike të të cilëve përputheshin me ato të një pacienti me kancer në gjak. Më pas ata u pyetën përsëri për gatishmërinë e tyre për të dhuruar qeliza staminale si pjesë e procesit konfirmues të shtypjes – një nga hapat kyç në rrugën drejt dhurimit të qelizave staminale.
DKMS kontaktoi disa nga këta persona me kërkesa të ndryshme me shkrim duke kërkuar të dhëna shtesë ose mostra gjaku. Për shembull, marrësve iu kërkua të përditësonin informacionin për sëmundjet e mëparshme ose të shënonin qëndrimet jashtë vendit ose shtatzënitë, të cilat do të kishin parandaluar një donacion në rast urgjence.
Një nëngrupi iu kërkua gjithashtu të jepte një mostër gjaku shtesë për ritipizim në mënyrë që të plotësohej informacioni gjenetik. Personat e tjerë të regjistruar nuk u kontaktuan përsëri nga DKMS për arsye kostoje; ata formuan grupin e kontrollit për studimin.
Kur u kërkua një mostër gjaku së bashku me informacione të mëtejshme, numri i dhuruesve të regjistruar që më vonë hezituan të dhuronin qeliza staminale ra me 37%.
“Është e mahnitshme që ne ishim në gjendje të identifikonim efekte të tilla pozitive pavarësisht përpjekjeve shtesë të përfshira në marrjen e mostrës së gjakut. Dhuruesve u kujtohet aftësia e tyre për të ndihmuar duke u kontaktuar përsëri dhe ata ndoshta ndihen më të motivuar si rezultat,” thotë profesori Patrick Kampkötter nga Shkolla e Biznesit dhe Ekonomisë në Universitetin e TÜbingen.
“Në DKMS, ne e dinim se çdo kontakt shtesë me donatorët e mundshëm gjatë periudhës së studimit ishte i rëndësishëm, por jo se rritja e disponueshmërisë së tyre ishte shumë më e lartë. Ky zbulim tani është vërtetuar dhe vlerësuar shkencërisht, dhe çdo regjistër donatorësh mund të marrë parasysh nëse kostot e përpjekjeve shtesë të përfshira në rinovimin e kontaktit janë në përpjesëtim me efektin”, thotë Dr. Alexander Schmidt, shefi mjekësor në DMKS.
Ndryshe nga një dhurim i thjeshtë gjaku, një dhurim i qelizave staminale kërkon gjetjen e një “binjaku gjenetik” për marrësin. Dymbëdhjetë gjene specifike duhet të përputhen te dhuruesi dhe marrësi. Përndryshe, rreziku i një përgjigjeje imune fatale tek marrësi është shumë i fortë.
Një prejardhje e përbashkët etnike midis donatorëve dhe marrësve rrit gjithashtu probabilitetin e një përputhje gjenetike. Statistikisht, gatishmëria për të dhuruar ndryshon në mënyrë të konsiderueshme ndërmjet grupeve etnike.
Në Gjermani, 75% e të regjistruarve me DKMS janë të gatshëm të dhurojnë në rast urgjence, ndërsa në SHBA vetëm gjysma janë mesatarisht të gatshëm dhe midis disa grupeve etnike si afrikano-amerikanët ose hispanikët vetëm rreth 30%.
“Përmirësimi i disponueshmërisë së dhuruesve të qelizave staminale për regjistrat e donatorëve në vende si SHBA-ja është si rrjedhim një përfitim i madh mjekësor dhe ekonomik,” thotë Prof. Mario Macis nga Universiteti Johns Hopkins në Baltimore, Maryland, SHBA. /Gazeta Shneta/