Histerektomia është operacioni i dytë më i zakonshëm për gratë në vitet e tyre riprodhuese, menjëherë pas prerjes cezariane.
Sipas Michigan Medicine, gati 68% e këtyre operacioneve bëhen për të trajtuar kushte jo kanceroze si gjakderdhja jonormale e mitrës, fibroidet e mitrës dhe endometrioza. Qendrat e SHBA për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC) thonë se 1 në 3 gra bëjnë histerektomi në moshën 60-vjeçare, shkruan burimi Health Day përcjell Gazeta Shneta.
Çfarë është histerektomia?
Një histerektomi përfshin heqjen kirurgjikale të mitrës dhe në shumicën e rasteve, të qafës së mitrës, sipas Klinikës Cleveland.
“Në disa raste, histerektomia bëhet me heqjen e njëkohshme të organeve të tjera riprodhuese femërore”, tha Dr. Juan Jose Diaz Quinones, një obstetër-gjinekolog në Sistemin Shëndetësor të Universitetit të Majamit.
Tubat fallopiane dhe vezoret gjithashtu mund të hiqen, në varësi të rrethanave. Pas një histerektomie, një gruaje nuk ka më perioda menstruale dhe shtatzënia nuk është e mundur.
Ekzistojnë tre lloje të histerektomisë:
-“Histerektomia e pjesshme” i referohet heqjes së mitrës duke ruajtur vezoret.
-“Histerektomia totale” përfshin heqjen e mitrës dhe qafës së mitrës.
– Një “histerektomi radikale” përfshin heqjen e mitrës, qafës së mitrës dhe një pjese të vaginës.
Edhe pse ka mundësi të tjera trajtimi, histerektomia radikale është trajtimi më i zakonshëm për kancerin e qafës së mitrës në fazën e hershme dhe shkalla e shërimit është rreth 80%, sipas Institutit Kombëtar të Kancerit në SHBA.
Disa paciente mund të jenë në gjendje të kenë një histerektomi laparoskopike, një procedurë kirurgjikale minimalisht invazive që përfshin heqjen e mitrës përmes prerjeve të vogla në bark, sipas burimit Mount Sinai Health në New York City.
Kjo teknikë përdor instrumente të specializuara dhe një laparoskop, duke rezultuar në qëndrime potencialisht më të shkurtra në spital dhe kohë më të shpejta rikuperimi.
Një tjetër qasje është histerektomia vaginale, një procedurë kirurgjikale në të cilën mitra hiqet përmes vaginës pa bërë asnjë prerje të jashtme. Kirurgu akseson dhe shkëput mitrën përmes hapjes vaginale dhe më pas e heq atë.
Histerektomia vaginale ofron përparësi të tilla si qëndrimi më i shkurtër në spital, shpenzime më të ulëta dhe shërim më i shpejtë në krahasim me histerektominë abdominale, e cila përfshin një prerje në pjesën e poshtme të barkut, sipas klinikës Mayo.
Realizueshmëria e një histerektomie vaginale varet nga faktorë të tillë si madhësia dhe forma e mitrës dhe arsyeja specifike e operacionit.
Të mirat dhe të këqijat e histerektomisë
Çdo vit mjekët amerikanë kryejnë rreth 600,000 histerektomi. Pavarësisht frekuencës së këtyre operacioneve, Klinika Cleveland tregon disa avantazhe dhe disavantazhe të procedurës.
Avantazhet
– Ofron lehtësim nga dhimbjet e vazhdueshme të legenit dhe gjakderdhjet e parregullta.
– Mund të zvogëlojë rrezikun për kancer.
Disavantazhet
– Histerektomia është e përhershme dhe përfundon lindjen e fëmijës.
– Në varësi të llojit të operacionit dhe moshës së saj, një grua mund të hyjë në menopauzë të parakohshme ose të përjetojë simptoma të tilla si afshe të nxehta dhe thatësi vaginale.
– Kërkon një deri në tre ditë në spital dhe katër deri në gjashtë javë për t’u rikuperuar.
Efektet anësore të histerektomisë
Histerektomia sjell ndryshime të rëndësishme për gratë që nuk kanë arritur ende menopauzën. Menstruacionet mujore ndërpriten dhe mundësia e shtatzënisë eliminohet. Heqja e vezoreve mund të çojë në një rënie të niveleve të estrogjenit, duke shkaktuar potencialisht simptoma të hershme të menopauzës.
Dr. Susan Maayah, një ob-gjinekologe në Kaliforninë Veriore, tregon për një tjetër efekt anësor të mundshëm.
“Është mjaft e zakonshme pas kryerjes së një histerektomie të plotë dhe heqjes së vezoreve që gratë të ndiejnë një humbje të dëshirës seksuale,” vuri në dukje ajo në një njoftim të Sutter Health.
“Vezoret prodhojnë hormone të tilla si estrogjenet, progesteronet dhe androgjenet të cilat janë pjesërisht përgjegjëse për dëshirën seksuale tek femrat.”
Si me çdo operacion, histerektomia ka rreziqe. Rreziqet afatshkurtra janë zakonisht të lehta dhe minimale, sipas Stanford Medicine, dhe kryesisht ndodhin brenda 30 ditëve të para pas operacionit.
Këto rreziqe përfshijnë:
– Humbja e gjakut dhe nevoja e mundshme për një transfuzion gjaku.
– Dëmtime të mundshme të strukturave pranë, si fshikëza, uretra, enët e gjakut dhe nervat.
– Rreziku i formimit të mpiksjes së gjakut në këmbë ose në mushkëri.
– Potenciali për infeksion.
– Efektet anësore të lidhura me anestezi. /Gazeta Shneta/