Ai qe per shume femra, eshte perjetimi me i bukur per shume gra, kthehet ne tragjedi per gjysme milioni gra ne bote. Por shkencetaret pohojne se vdekja e grave gjate shtatzenise dhe lindjes mund te luftohet krejtesisht. Reduktimi i vdekjeve tek nenat ka qene ne mes te viteve ’90, tema e shume konferencave te Kombeve te Bashkuara dhe ai ben pjese ne synimet e zhvillimit te Kombeve te Bashkuara. Deri ne vitin 2015 vdekjet te nenat duhet te reduktohen deri ne 75 per qind. Tetorin e shkuar, eshte themeluar nje nisme e re per t’i dhene me shume rendesi kesaj teme.
KERKIME
Vdekja e nenave eshte shkaktari kryesor i vdekjeve te femrat nga mosha 15 deri 19 vjecare. Kesaj i shtohen edhe shume nena, te cilat lendohen ose marrin infeksione gjate lindjeve. Flamurin ne luften kunder vdekjes se nenave e mban i ngarkuari i posacem i Kombeve te Bashkuara Paul Hunt. Juristi zelandez eshte ndalur gjate per kete argument, ne Berlin ku mbahet Forumi parlamentar gjerman per shendetin seksual dhe riprodhues.
Ai evidenton se ka vizituar shume vende ne gjashte vitet e fundit, ka shkruar shume raporte dhe i ka tematizuar ato perpara shume organizmave te Kombeve te Bashkuara. Ai vazhdon ende te dyshoje, se kjo teme do te trajtohej me seriozisht nese shtatzenia dhe lindjet do te kishin qene ceshtje baballaresh dhe jo nenash.
Edhe mistika ne tragjedite e lehonave
Arsyet pse ne shekullin e 21-te kthimi ne nene per shume gra eshte e lidhur me rreziqe per jeten jane te ndryshme qe nga mungesa e institucioneve ndihmese e deri te mistika. Vdekja e nenes gjate lindjes shihet si fat i pakthyeshem, si veper e fuqive te medha kunder te cilave njeriu nuk duhet te luftoje. Paul Hunt ka degjuar gjate udhetimeve te tij arsye te ndryshme, por ai e di se pothuajse cdo vdekje nene eshte e shmangshme. Shpesh vdekja e nenes pranohet lehte: “Shpesh mungojne ambulancat per ta shpene nenen qe po lind ne nje spital tjeter. Nganjehere ndodh qe serioziteti i situates kuptohet me vonese, dhe nena ka humbur shume gjak kur dergohet ne spital. Ne shume zona spitalet nuk kane pajisjet e duhura per lindje”. Eksperti Hunt thote se luftimi i vdekjes se nenen fillon me sqarimet per seksualitetin. Me shume informacione per mbrojtjen, shtatzenine dhe lindjen. Mundesi me te lehta per te gjetur mjete mbrojtese. Dhe ne fund te fundit kjo eshte nje ceshtje qe tregon se duket sikur grate nuk kane aq shume vlera sa burrat. Keshtu qe, per te ulur vdekjen e nenave, duhet te permiresohet i gjithe sistemi i shendetesise.
Vdekjet e nënave gjatë lindjeve, si të shmangen?
Artikulli paraprakShfaqet insekti i ri që rrezikon pushuesit shqiptar
Artikulli i rradhës Në prag të lindjes Learta ikë nga Kosova (FOTO)