Në 2% të rasteve, shtatzënia mund të ndodhë jashtë zgavrës së mitrës, e cila nuk është në përputhje me rritjen normale të fetusit dhe mund të çojë në komplikime kërcënuese për jetën nëse nuk trajtohet.
Kjo gjendje është alarmante për shkak të mundësive të kufizuara të rritjes së embrionit dhe në varësi të vendndodhjes, mund të çojë në një urgjencë mjekësore, shkruan Health News përcjell Gazeta Shneta.
Shtatzënia ektopike përbën 2.7% të vdekjeve të lidhura me shtatzëninë.
Tubat e mitrës (fallopiane) janë vendi më i zakonshëm, që përbëjnë 96% të të gjitha shtatzënive ektopike.
Vende të tjera të shtatzënisë ektopike janë zgavra e barkut (peritoneal), organet intraabdominale si shpretka dhe mëlçia, retroperitoneumi, vezoret, qafa e mitrës dhe indi i mbresë cezariane.
Për të kuptuar më mirë natyrën e shtatzënisë ektopike, le të shqyrtojmë se si ndodh shtatzënia intrauterine.
Në mënyrë tipike, një vezë ndeshet me spermën në tubat e mitrës (fallopian), një palë organesh tubale që lidhin vezoret me zgavrën e mitrës. Këtu, në përgjithësi, një spermë fekondon vezën dhe formohet një zigot. Pas fekondimit, zigota udhëton përmes tubit të mitrës drejt zgavrës së mitrës, dhe përfundimisht, ajo implantohet në mitër duke e bashkuar atë në murin e saj.
Nëse një embrion përballet me ndonjë pengesë që e pengon atë të arrijë në zgavrën e mitrës, ai do të ndalet në tuba. Kështu, tubat fallopiane janë vendi më i zakonshëm i shtatzënisë ektopike, duke përbërë 96% të të gjitha shtatzënive ektopike.
Faktorët e rrezikut
Pavarësisht metodave të avancuara të diagnostikimit, 50% e grave me shtatzëni ektopike nuk kanë një histori ose diagnozë të ndonjë faktori rreziku të njohur.
Historia e një dhe më shumë se një shtatzënie ektopike në shtatzënitë e mëvonshme do të rriste rrezikun përkatësisht deri në 10% dhe 25%.
Sëmundjet inflamatore të legenit (PID), duke përfshirë klamidia, gonorrea dhe salpingiti jospecifik, shkaktojnë infeksione të përsëritura dhe rrisin rrezikun e shtatzënisë ektopike.
Endometrioza rrit rrezikun e shtatzënisë ektopike deri në 1.6 herë.
Përdorimi i Teknologjisë së Asistuar Riprodhuese historikisht ishte i lidhur me një rrezik në rritje të shtatzënisë ektopike, megjithëse normat e shtatzënive ektopike janë brenda intervalit 0,8% – 8,6%.
Studimet që hetuan zakonet e pirjes së duhanit të pjesëmarrësve arritën në përfundimin se historia aktuale e pirjes së duhanit gjatë jetës është e lidhur me 1.3 dhe 1.5 herë rritje të rrezikut të shtatzënisë ektopike.
Për më tepër, lokalizimi jonormal i shtatzënisë shoqërohet edhe me rritjen e moshës së nënës:
Gratë që mbeten shtatzënë në moshën 21 vjeçare kanë një rrezik prej 1.4% të shtatzënisë ektopike, ndërkohë që ky numër rritet në mënyrë të vazhdueshme sipas moshës dhe arrin në 6.9% në moshën 44 vjeçare. /Gazeta Shneta/