Shtatzënia është një kohë e mirë, plot emocione, pritje të gëzueshme dhe dashuri. “Nënë” është titulli më i mirë që mund ta fitoni në jetë. Si nënë, mësoni për dimensione të reja të jetës, dhe bota e juaj kthehet përmbys. Edhe tani, kur kjo krijesë e vogël akoma po rritet në trupin e juaj, ju e kuptoni sa e mrekullueshme është.
Ne sigurisht besojmë se gjithashtu jeni të brengosur nëse foshnja juaj është në rregull, si po zhvillohet, dhe çfarë është më e rëndësishme: a është ai apo ajo e shëndetshme? Për t’i mbajtur sa më larg këto brenga, mund të përcaktoheni për një shumëllojshmëri ekzaminimesh: skanimi me ultrazë, matja translucencës nukale apo testi NIFTY.
Por për shkak të opsioneve të shumta, shpejt mund të habiteni dhe ta pyesni veten, “cilin ekzaminim duhet ta zgjedh?” Kjo edhe është arsyeja pse ne e kemi përgatitur këtë artikull në të cilin mund të mësoni për testin e skriningut të shtatzënisë në tremujorin e parë.
Tremujori i parë zgjatë nga fillimi i shtatzënisë (nga dita e parë e ditës së fundit të ciklit menstrual) deri në fund të javës së 13-të të shtatzënisë. Gjatë asaj kohe, një jetë e re fillon të zhvillohet: një qelizë e fekonduar zhvillohet në embrion që folezon në murin e mitrës. Aty rritet dhe zhvillohet shumë shpejt; në javën e 9-të, ai tashmë quhet fetus dhe është i gjatë midis 31 dhe 42 mm. Gjoksi i fetusit tashmë lëviz; sytë dhe veshët fillojnë të formojnë fytyrën. Përmes vibracioneve, ai tashmë detekton tingullin.
Midis konceptimit dhe fundit të tremujorit të parë, fetusi është shumë i cenueshëm dhe gjasat e aborteve janë shumë të larta. Gjatë kësaj periudhe, mund të kryeni shumicën e ekzaminimeve thelbësore të shtatzënisë. Nga ekzaminimi i parë dhe konfirmimi i shtatzënisë me ultrazë dhe testet e gjakut, skanimi i translucencës nukale dhe testet gjenetike – të gjitha ato ju tregojnë nëse fetusi po zhvillohet në mënyrë optimale.
Java e 8-12: Ekzaminimi i parë i shtatzënisë
(konfirmimi i shtatzënisë me ultrazë)
Gjatë ekzaminimit të parë gjinekologjik, mjeku zakonisht konfirmon shtatzëninë me ultratinguj vaginal, sepse fetusi është ende i vogël. Në javën e 8-të, për shembull, ka madhësinë e një fasule, me përmasa midis 14 dhe 20 milimetra në gjatësi, dhe rritet dhe zhvillohet me një ritëm të jashtëzakonshëm. Në javën e 12-të, tashmë arrin gjatësinë e rreth 60 milimetrave, peshon midis 8 dhe 14 gram dhe zhvillohet praktikisht nga koka te këmbët. Flokët dhe thonjtë e tij fillojnë të rriten, dhe ai lëviz duart, gishtat e duarve dhe të këmbëve.
Sigurisht se nuk do t’i shihni të gjitha këto në skanimin e juaj të parë. Gjinekologu do t’ju tregojë nëse shtatzënia është në mitër apo ndoshta jashtë saj (shtatzëni ektopike). Gjithashtu do të zbuloni numrin e fetuseve që i mbani dhe cili është vitaliteti i tyre. Gjinekologu gjithashtu mat madhësinë e fetusit dhe përcakton datën e lindjes. Një strukturë të rëndësishme që gjinekologu e sheh në ultrazë është gjithashtu flluska e verdhë e vezës. Në tremujorin e parë i kushtohet rëndësi fetusit duke i siguruar të gjitha lëndët e nevojshme ushqyese. Nga java e 6-të, ne gjithashtu mund të dëgjojmë (dhe të shohim) rrahjet e zemrës së fetusit.
Gjinekologu zakonisht informon shtatzënën për testet shtesë që janë në dispozicion dhe mund të kryhen. Kur bëheni nënë, kujdesi dhe frika për mirëqenien e fëmijës suaj janë të vazhdueshme. Qetësohuni duke u siguruar për shëndetin e fëmijës tuaj në javët e para të shtatzënisë.
Nga java e 10-të e tutje: Testi NIFTY
Vetëm 10 ml të gjakut të nënës kërkohet që të bëhet testi NIFTY, pasi fragmentet e qelizave të ADN-së fetale janë prezente në gjakun e nënës. Këto fragmente të shkurtra të ADN-së qarkullojnë në gjak. Kështu duke marrë një mostër të gjakut të nënës, ne mund të sigurojmë materialin gjenetik të fetusit dhe përmes tij ta ekzaminojmë duke përdorur teknologjinë NIFTY.
NIFTY by GenePlanet është një test jo-invaziv prenatal që detekton sindromat: Down, Edwards dhe Patau, 4 aneuploiditë kromozomale gjinore dhe 60 delecionet e duplikacionet të sindromeve që mund të ndikojnë në zhvillimin e fetusit. Kjo metodë ofron rezultate jashtëzakonisht të sakta (më shumëse 99% saktësisht për tri trisomitë më të zakonshme) varësisht simptomave klinike të pacientit. Testi gjithashtu ofron një gamë më gjithëpërfshirëse të opsioneve të tesimit, përfshirë trisomitë e tjera, aneuploiditë e kromozomeve gjinore dhe delecionet e duplikacionet të sindromeve.
Midis javës së 11 dhe 14 të shtatzënisë: SKANIMI I TRANSLUCENCËS NUKALE dhe testimi i dyfishtë hormonal
Ttranslucenca nukale është trashësia e xhepit të lëngut nën lëkurën e shpinës së fetusit. Një gjinekolog mund ta masë atë me ultrazë. Ekzaminimi i translucencës nukale është jo-invaziv dhe i padëmshëm për fetusin. Zakonisht kryhet përmes murit të barkut.
Skanimi i translucencës nukale zakonisht vlerëson gjasat e defekteve kromozomale T21 (sindroma Down), T18 (sindroma Edwards) dhe T13 (sindroma Patau), të cilat janë gjithashtu defektet më të zakonshme kromozomale të fetusit. Këto defekte karakterizohen nga rritja e trashësisë së xhepit të lëngut.
Pengesa më e madhe e skanimit të translucencës nukale është se identifikon vetëm midis 70 dhe 80% të fetuseve me sindromën Down. Nga 100 embrione të ekzaminuara, prania e sindromës nuk do të identifikohet në 20 deri në 30 raste. Prandaj, gjinekologët zakonisht sugjerojnë shtimin e një testi të dyfishtë hormonal (matja e betaHCG dhe PAPP në gjakun e nënës), i cili rrit vlerën pozitive parashikuese në 85-90%.
Testi NIFTY është shumë më i saktë se skanimi i translucencës nukale. Shkalla e zbulimit të saj për tre trisomitë më të zakonshme të pranishme në lindje, është më e lartë se 99%. Sidoqoftë, kur matet translucensa nukale, gjinekologët shpesh zgjedhin gjithashtu një ekzaminim gjithëpërfshirës me ultrazë me një vlerësim të morfologjisë së hershme të fetusit. Kjo u lejon atyre të ekzaminojnë organet dhe të identifikojnë ose përjashtojnë disa anomali të mundshme strukturore.
Cilat teste të zgjedhim?
Skanimi i translucencës nukale dhe testi NIFTY nuk përjashtojnë njëra-tjetrën. Skanimi i translucencës nukale mund të zbulojë edhe anomali të tjera morfologjike të cilat një test gjenetik nuk mundet. Në të njëjtën kohë, skanimi i translucencës nukale nuk është aq i saktë sa NIFTY. Për të pasur një shtatzëni vërtet të qetë, zgjidhni të bëni të dyja.