Kombinimi i formave të ndryshme në neuroteknologji, të tilla si implantet e trurit ose skanimet që mund të shikojnë gjithnjë e më shumë brenda mendjeve dhe inteligjencës artificiale përbën një kërcënim për privatësinë mendore, paralajmëroi UNESCO.
Agjencia e OKB-së për shkencën dhe kulturën ka filluar të zhvillojë një “kornizë etike” globale për të adresuar shqetësimet e të drejtave të njeriut të paraqitura nga neuroteknologjia raporton AFP përcjell Gazeta Shneta.
Neuroteknologjia është një fushë në rritje që kërkon të lidhë pajisjet elektronike me sistemin nervor, kryesisht deri më tani për të trajtuar çrregullimet neurologjike dhe për të rivendosur lëvizjen, komunikimin, shikimin ose dëgjimin.
Kohët e fundit, neuroteknologjia është mbingarkuar nga algoritme të inteligjencës artificiale, të cilat mund të përpunojnë dhe të mësojnë nga të dhënat në mënyra që nuk ishte e mundur më parë, tha Mariagrazia Squiccarini, një ekonomiste e UNESCO-s e specializuar në AI.
“Është si të vendosësh neuroteknologji mbi steroide”, tha ajo për burimin AFP.
Gabriela Ramos, ndihmësdrejtoresha e përgjithshme e UNESCO-s për shkencat sociale dhe njerëzore, tha se kjo konvergjencë e neuroteknologjisë dhe AI ishte “me shtrirje të gjerë dhe potencialisht të dëmshme”.
“Ne jemi në një rrugë drejt një bote në të cilën algoritmet do të na mundësojnë të deshifrojmë proceset mendore të njerëzve dhe të manipulojmë drejtpërdrejt mekanizmat e trurit që qëndrojnë në themel të qëllimeve, emocioneve dhe vendimeve të tyre,” tha ajo në konferencë.
Squiccarini theksoi se UNESCO nuk po thoshte se neuroteknologjia është një gjë e keqe.
“Nëse diçka është fantastike,” tha ajo, duke treguar se si teknologjia mund t’i lejojë të verbrit të shohin përsëri, ose njerëzit e paralizuar të ecin.
Por me neuroteknologjinë që “përparon me shpejtësi të madhe”, Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së, Antonio Guterres tha se udhëzimet etike nevojiteshin për të mbrojtur të drejtat e njeriut.
Investimet në kompanitë neuroteknologjike u rritën me 22 herë nga viti 2010 në 2020, duke u rritur në 33.2 miliardë dollarë, sipas një raporti të ri të UNESCO-s të bashkëautorizuar nga Squiccarini.
Numri i patentave për pajisjet neuroteknologjike u dyfishua midis 2015 dhe 2020, me Shtetet e Bashkuara që përbëjnë gati gjysmën e të gjitha patentave në mbarë botën, thuhet në raport.
Tregu i pajisjeve neuroteknologjike parashikohet të arrijë në 24.2 miliardë dollarë deri në vitin 2027. /Gazeta Shneta/