URINIMI I PA KONTROLLUAR (INKONTINENCA)
Shkruan: Dr. Taner Yusuf mr.sci.med. Urolog – Spitali Lindja
Inkontinenca është urinimi i pavullnetshëm,I cili nuk mund të kontrollohet ashtu që paraqet problem shëndetësor I cili sjell probleme sociale dhe higjenike. Forma më e shpeshtë e inkontinencës është stress inkontinenca e cila është karakteristike për femra dhe nënkupton daljen e sasive të vogla të urinës te sforcimet e barkut të cilat ndodhin gjatë kollitjes,teshtitjes,qeshjes apo ngritjes së peshave ndonjëherë edhe jo shumë të mëdhaja. Kjo situatë e krijuar e pengon shumë jetën e përditshme të pacientëve ashtu që paraqet një problem shëndetësor serioz dhe propozohet të mjekohet në mënyrë kirurgjike.
Më tepër shihet te gratë në mosha të mesme por mund të paraqitet edhe më herët sidomos te gratë të cilat kanë pasur lindje të vështira, ku ka ardhur deri te lëndimi i vagines apo bazës së pelvikut.
Stres inkontinencat ndahen në të lehta,të mesme dhe ato të rënda.
E lehtë: Lagia e ndërresave pas kollitjes,teshtitjes,qeshjes,dhe çfarëdo veprimi I cili e ngrit shtypjen mbrenda barkut.
E mesme: Lagia pas ngritjes në këmbë,hypjes së shkallëve,ecjes.
E rende: Lagia pas ngritjes në këmbë pa sforcime.
SHKAQET DHE FAKTORËT E RREZIKUT
Mosha: Me rritjen e moshës paraqiten sëmundjet që e dobësojnë bazën e pelvikut si dhe vetëfshikëzën urinare që e lehtëson paraqitjen e stress inkontinencës.
Lindjet: Lindje te shumëta,lindje të bebave të mëdhaja,intervenimet gjatë lindjeve,lindje të rënda dhe lindje pa ndihmën profesionale janë faktorët për paraqitjen e stress kontinencës.
Menopauza:Me zvogëlimin e nivelit të hormonit estrogjen vjen deri te dobësimi I indeve lidhore që formon kushtet për paraqitjen e stress inkontinences.
Obeziteti:Te pacientët me peshëtrupore shumë të madhe paraqitja e këtij problemi është më e shpeshtë.
Shkaqet tjera:Te disa gra indet lidhore janë të dobëta nga natyra e vet personit,kurse është vërtetuar që te personat me dobësi të nyjeve shihet stress inkontinenca më shpesh se te tjerët.
Duhani:Te personat që e konsumojnë duhanin stress inkontinenca është 2-3 herë më e shpeshtë.
Opstipacioni:Për shkak të vështirësive gjatë kryerjes të nevojës së madhe shtypja në bazën e pevlikut është shumë e madhe, gjë e cila kontribon në paraqitjen e stress inkontinences.
Sëmundja kronike opstruktive e mushkërive(bronhiti,astma etj.)Për shkak kollitjeve të vazhdueshme presioni në bark dhe në pelvis është vazhdimisht i madh prandaj e mundëson paraqitjen e inkontinencës.
Diabeti,skleroza multiple,parkinsonizmi dhe lëndime te boshtit kurrizor poashtu janë faktorë që lehtësojnë paraqitjen e problemeve me kontrollën e urinimit.
DIAGNOSTIKIMI
Pacienti duhet të kontrollohet te Urologu I cili është aftësuar për trajtimin e këtyre problemeve.
Bëhet analiza e urinës dhe konstatohet prezenca e infeksionit.
Ultrazëri ku hulumtohen të gjitha organet e abdomenit posaqërisht sistemi urinar.
Cistoskopia me stress provat: Hulumtimi me kamerë gjatë të cilit futet në kanal dhe f.urinare e pastaj bëhen testet që të konstatohet intensiteti I stress inkontinencës.
Urodinamika: Hulumtim I cili bëhet në raste të zgjedhura kur diagnoza nuk është e sigurtë.
MJEKIMI
Intervenimi kirurgjik: Egzistojnë modifikime të shumta kirurgjike për mjekimin e stress inKontinencës.Ne kohën e fundit më së shumti po preferohen metodat e aplikimit të shiritave të cilët e shalojnë uretren (kanalin urinar) në formë të “hulajës” dhe janë të njoftura me shkurtesa TVT dhe TOT.
Në institucionin tonë metoda më e preferuar është TOT edhe pse bëhet edhe TVT.Zgjatja e intervenimeve është reth 30 minuta.Qendrimi ne spital 24 orë.Heqja e kateterit pas 1-2 ditë. Vlerësojmë që është një zgjedhje e lehtë për një problem mjaftë të madh.